2013’ü geride bırakmak üzereyiz. Ödüller, eleştirmenlerin yıl sonu listeleri bir bir açıklanıyor. Bu sene Türkiye’de 325 film gösterime girdi. 2013 sineması adına yurtdışında ses getiren bazı filmler ise henüz burada vizyona girme şansı bulamadı. Ama isterseniz şimdi gelin Türkiye’de vizyona giren filmler arasından yılın bence en iyi beş filmini hatırlayalım.
ALKAN AVCIOĞLU alkanavcioglu@yahoo.com
1. LA VIE D'ADELE / MAVİ EN SICAK RENKTİR - Abdellatif Kechiche
Cannes’dan itibaren 2013’ün sinema gündemine bomba gibi oturan film yılın fenomenlerinden biri. Ve de ‘aşık olmak’ üzerine sinema tarihindeki en iyi büyüme filmlerinden biri. Çokça tartışılan meşhur sahnelerine, yönetmenle oyuncular arasındaki saçma polemiklere takılmayın. Lezbiyen ilişki filmi etiketiyle yaklaşmayın. Bu özel filme yapılabilecek en yanlış muamele tek özelliğine takılıp onu dar bir alana hapsetmek. Sinemanın kalbi olan ‘bakış’ üzerine oluşturulmuş kusursuz kadrajlarla, müthiş yönetmenlikle dolu. Bir büyüme filmi; ilk aşk ve ilk heyecan üzerine bir güzelleme ‘Mavi En Sıcak Renktir’. Hem de meramını sinemasal araçlarla nasıl yansıtabileceği üzerine kafa yoran türden. Abdellatif Kechiche’nin usta işi yakın planlarla bezeli anlatımı, kör göze parmak yapmadan hikâyeye yerleştirdiği sınıfsal göndermeleri, filmi değerli kılan öğelerden. Filmin sayısız artısı veya eksisi sayılabilir. Ancak sinemasal anlamda zirve yaptığı (bardaki tanışma, okuldaki kavga sahnesi) birkaç sahne var ki sinema tarihinin en iyilerine özgü bir çıtaya yükseliyor. Ve o çıta artık günümüzde kolay kolay karşımıza çıkmıyor. Uzun yıllar karşımıza kolay kolay bir benzeri daha çıkmayacak bir başka şey ise Adèle Exarchopoulos’un tek kelimeyle eşsiz oyunculuğu.
2. DUPA DEALURI / TEPELERİN ARDINDA - Cristian Mungiu
‘4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün’ün yönetmeni Cristian Mungiu’nun ilk katıksız başyapıtı. Bir önceki sene Cannes’da En İyi Aktris ve En İyi Senaryo ödüllerini kazanmış olan Romanya yapımı film, Türkiye’de vizyon programının ağır toplarından biriydi. Kompleks mevzuları, tinselliği gündelik hayatın çamuruna bulamayı çok iyi bilen yönetmen burada da kolay ve kategorik bir bakış açısı vaat etmiyor. Basit ama detaylara açtığı alanla çok katmanlı ve son derece zeki bir yönetmenlik gösterisi ‘Dupa Dealuri’. Sadece finalindeki kamera hareketi üzerine bile ‘Master Class’ düzenlenebilecek film, Mungiu’nun şimdilik en olgun ve en iyi işi.
3. FRANCES HA - Noah Baumbach
Noah Baumbach’ın siyah beyaz harikası ileride en iyi ‘New York filmleri’ arasında yer alacak. Filmin senaryosuna da katkısı bulunan yıldızı Greta Gerwig, filmi adeta tek kişilik bir şova dönüştürecek kadar başarılı. Her nüansı, her tavrı ile filme damga vuruyor. Ancak yönetmen Noah Baumbach’ın incelikli yönetmenliği de unutulmamalı. “Frances Ha” hem bu ana ve belli bir şehre ait olsa da filmin kendisini zamansız kılan klasiklere özgü bir kalitesi var. Damaklarda günümüzden değil de 1960’lardan kalma bir klasik tadı bırakan “Frances Ha” yılın en iyi bağımsızı.
4. RUSH / ZAFERE DOĞRU - Ron Howard
Zanaatkarlık anlamında yılın zirve filmi. Tür filmlerinin şablon yapısını takip etse de bu filmin görsel ve işitsel anlamdaki işçiliği yılın pek çok filmini geride bırakmaya yetiyor. Gerçek olayların sinemasal inşasını gerçekleştirmekte ise teknik anlamda ders niteliğinde bir film. Filmin başından sonuna Ron Howard’ın her planı fikirlerle dolu. Lakin filmin yönetmenliği o kadar üst düzey ki filmin yavanlaşan senaryosunun handikaplarını aşmayı başarabiliyor. Bir yarış filmi olarak bu alt-türün çok uzun zamandır en iyi örneği.
5. BLUE JASMINE / MAVİ YASEMİN - Woody Allen
Woody Allen’ın son filmi ustanın en iyi yaptığı şeylerden birini yapıyor: Başka bir yönetmenin elinde filmi yapılmayacak kadar sıradan durabilecek bir hikâyeden şaşırtıcı derecede iyi bir film çıkarmayı. Sıkı gözlemlenmiş detaylar ve hikâyeye bakış açısındaki taze fikir formda bir oyuncu kadrosuyla hayat buluyor. Günümüzün tartışmasız en yetenekli oyuncularından biri olan Cate Blanchett’in performansını ve karakterine getirdiği yorumu ise layıkıyla anlatmak mümkün değil. Oscar heykelciği Cate Blanchett’e verilmezse diyeceğimiz tek bir şey var: Bir daha oynamıyoruz!
***
SİNEMA DERGİSİ...
2013 Türkiye’de toplam gişe hasılatı olarak rekor kırılan bir sene oldu. İşte tam da böyle bir seneyi kapatırken sinemaseverler için çok üzücü bir haber geldi. 19 yıllık ‘Sinema’ dergisi kapandı. Geçtiğimiz hafta, bünyesinde ‘Sinema’ dergisinin de yer aldığı ‘Sabah’ grubu satıldı. Satın alan yeni yönetimin ilk icraatlarından biri buradaki dergilerden yedi tanesini kapatmak oldu. Sayısız sinema yazarı, yönetmen, sinemasever için sinema aşkını öğrendikleri bir okul gibiydi ‘Sinema’ dergisi. Ben de onlardan biriydim. Tam 11 yıl aralıksız yazdığım dergi bir günde kapatıldı. Bir veda sayısı bile çıkartamadan. Bu haberi aldığım andaki hissin, içimde yitirdiğim şeylerin tarifi epey zor. Çocukluğum ve gençliğim boyunca sayısız dergi kapandı. Bu süre zarfında ‘Sinema’ hep ayakta kaldı. Pek çoklarının bildiği gibi kemik bir okuyucu kitlesi vardı. 90’lar ve 2000’lerde Türkiye’deki sinema kültürünü besleyen en uzun soluklu, başat yayın organıydı. Yurtdışında 10 yılı, 20 yılı devirmiş sinema yayımları yaşlarını 50’ye devirmeye doğru gider. Tam da bu eksende değerinin, okuyucularının görmezden gelinmesi ve kapatılma kararının bu kadar hızlı alınması birçokları için vakıf olması, idrak etmesi zor bir olay. Öyle olmaya da devam edecek.
Kaynak: BirGün Gazetesi Cumartesi Eki
http://birgun.net/haber/2013un-en-iyi-5-filmi-9151.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder