10 Ekim 2012 Çarşamba

Stanley Kubrick, Dr.Strangelove Ve Kayıp Pasta Savaşı

Stanley Kubrick’i ve eserlerini takip edenler, kitaplarını ve anılarını okuyanlar bilirler.
Dr.Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb isimli ölümsüz eser aslında bambaşka bir sona sahiptir:

Nükleer Savaş çıkıp, dünyanın her yerinde bombalar patlarken, War Room’da da tarihin en büyük pasta savaşı çıkar.
Başkanlar, bakanlar, askerler ve diğer delegeler birbirlerine pastalarla girişir.
Kubrick savaşın anlamsızlığını mükemmel bir metafor daha kullanarak gözümüze sokar.
Ancak filmi seyreden herkes biliyor ki, film böyle bitmez.

Bunun nedenleri hakkında birçok şehir efsanesi ortalarda dolaşıyor.
Bunlardan ilki Kubrick’in kişiliğine teoride uygun ancak pratikte pek mantıklı değil.
Söylenceye göre Kubrick, “ciddi” bir pasta savaşı istiyormuş.
Pasta savaşı yapanların bunu hınç ve öfkeyle yapmalarını istemiş.
Ancak fotoğraflar da gösteriyor ki, oyuncular pek kendilerini tutamamışlar ve bol bol gülmüşler.
Eh, karşınızda size çığlıklar atarak pasta atan fırlatan krema kaplı bir Peter Sellers varsa, ister istemez gülersiniz.
Bu tez teoride doğru gibi dursa da, Kubrick’e pratikte pek uymuyor gibi…
Onunla çalışan ve aslında onu izleyen herkes bilir ki, Kubrick filmin son sahnesinin pasta savaşı olmasını kafasına koymuşsa, o sahne kimse gülmeyene kadar en az 20 kere daha çekilirdi.

Kubrick 1969′da verdiği bir röportajda ise sorunu sahnenin çok büyük ve komik olmasına bağlamış.
Filmin geri kalanıyla istikrarlı olmadığı, beklediklerinden çok daha büyük bir pasta savaşı ortaya çıkınca izleyicinin tüm dikkatinin oraya yöneleceğinden ve filmin diğer mesajlarının geri planda kalacağından çekinmiş.

Pasta savaşının kesilmesi ile ilgili diğer bir iddia ise politik.
Dr.Strangelove’ın çekilip tamamlandığı günler, ABD Başkanı J.F. Kennedy’nin suikaste kurban gittiği günlere rastlıyor.
Zaten filmin gösterime çıkması sırf bu olay yüzünden 5-6 ay ertelenmişti.
Filmin yapım şirketi Columbia, olayın anıları henüz tazeyken, pastayla da olsa “vurulan” bir amerikan başkanını göstermenin sakıncalı olduğunu düşünmüş.
Kubrick de fazla direnmemiş.
Orijinal senaryoda pasta savaşı sırasında bir yardımcısının “Koşun, yardım edin. Genç ve güçlü başkanımız vuruldu” şeklinde bir sözü de varmış.

İddialar muhtelif ve aslında kimse kesin nedeni bilemeyecek.
Sinemaseverleri ve Kubrick hayranlarının kafasını karıştıran diğer bir soru ise aslında çok daha mühim.
Görüntüler nerede?

Burada gördüğünüz görüntüler ünlü fotoğrafçı WeeGee’nin çektiği set fotoğrafları…
Pasta savaşının negatifleri veya kurgulanmış hali, henüz ortaya çıkmadı.
Filmin her DVD veya BluRay versiyonunda “kesilmiş sahneler” arasında pasta savaşını arayanlar hayal kırıklığına uğradı.

Kubrick’in çok sevmediği, içine sinmeyen sahneleri, daha sonra kimse görmesin diye imha ettiği biliniyor.
Ancak başta da belirttiğimiz gibi, sahne kötü olsaydı, yeniden çektirmekten kaçınacağını pek sanmıyoruz.
Umudumuz, Kubrick’in geride bıraktığı o devasa arşivin bir yerinden pasta savaşı görüntülerinin ham da olsa çıkması…








Yazan: Ijon Tichy

Hiç yorum yok: